Jacques Mattheij

Technology, Coding and Business

Kernenergie vs Zon en Wind

Dit is een antwoord op de Tweet thread van @Inge_v, die een hele berg redenen aangaf waarom ze vond dat Kernenergie de enige optie is in plaats van zon, wind en andere renewables.

Het begon met:

Ik ben tegen wind en zonne energie, en voor kernenergie. Dat is duurzamer en ik heb er vertrouwen in dat we een manier vinden om het afval goed te verwerken.

De hoofdmotivatie was dat het duurzamer is en dat ze vertrouwen heeft in dat we een manier vinden om het afval goed te verwerken.

Om maar even met die laatste te beginnen: vertrouwen hebben is niet hetzelfde als zeker weten, het is een vorm van hoop en hoop is het begin van teleurstelling. Sinds 1956, de opening van Calder Hall, de eerste commerciele nucleaire centrale is er eigenlijk maar heel weinig voortgang te bespeuren.

In het kort komt het neer op de aanname dat volgende generaties het probleem wel zullen oplossen. Maar ja, als dat in 65 jaar nog steeds niet gebeurd is dan denk ik dat enige aannames daarover op zij gezet kunnen worden. Als er een echte oplossing was dan hadden we die nu wel gevonden. Begraven, de ruimte in schieten, opwerken voor hergebruik: het is allemaal of besproken of ook werkelijk geprobeerd. Of we zijn het zelfs aan het doen (in het geval van begraven). Maar voorlopig ligt dat spul er maar te liggen en wordt het de aankomende generatie er niet makkelijke op gemaakt: die hebben al te maken met klimaatverandering en gigantische vervuiling en krijgen er dan dit probleem ook nog bij. Oh, en of ze onze oude dag ook nog even willen verzorgen. Wat mij betreft zouden we de wereld voor de volgende generatie beter moeten achterlaten en niet slechter, al helemaal niet opzadelen met problemen waar we zelf geen oplossing voor hebben.

Vanuit de nucleaire lobby is er een veelheid van informatie over dit onderwerp. Het komt altijd op hetzelfde neer: er is geen oplossing die echt werkt. Maar dan met 10,000 worden en een hoop hand gewuif. Hier een voorbeeld.

Je zou er bijna blij van worden. Maar als je het allemaal goed doorleest staat er toch echt dat er geen oplossing is.

Wel dat het allemaal wel meevalt, maar om de een of andere reden willen de lobbyisten zelf liever niet dat dit afval in hun achtertuin terecht komt. Het liefst ver weg. Zo ver weg dat als het onverhoopt in het grondwater terecht komt ze er zelf geen last van hebben.

Dan, het woordje ‘duurzaam’. Duurzaam heeft een hele specifieke betekenis in deze context: “het milieu weinig belastend”.

Dat is kort en krachtig. Het milieu is de planeet en alles wat leeft en zich in de biosfeer bevindt. Als kernenergie werkelijk duurzaam zou zijn dan zou je er niet drie hekken en een enorm veiligheids apparaat omheen hoeven zetten. De winning van Uranium (de grondstof voor kernsplijting), de opwerking daarvan, het gebruik, de afvalverwerking en - onverhoopt - bij een calamiteit de vervuiling van de omgeving alsmede de bouw van alle infrastructuur om dit te kunnen doen hebben enorme impact, en sommige van deze processen zijn zo gevaarlijk dat we vinden dat maar een select aantal landen ze mag gebruiken. Kernenergie duurzaam noemen is vergelijkbaar met overbevissing duurzaam noemen: de problemen stapelen zich op maar je ziet het niet dus kun je net doen of het niet bestaat.

Zolang er maar stroom uit het stopcontact komt en alle narigheid zich over de horizon bevindt (liefst op een ander continent) maakt het immers allemaal niet uit. Maar het milieu is allesomvattend.

Het gaat niet alleen om ons milieu. Het gaat ook om het milieu elders, en het gaat ook om het milieu in de toekomst. En daar zit de schade. Dat je die niet ziet als je je lampje aandoet doet daar verder niets aan af, al die ellende blijft.

Zonne-energie is niet milieuvriendelijk vanwege de accu's die ervoor nodig zijn als je de energie wil kunnen opslaan voor bv in de nacht. Het maken van die accu's levert ontzettend veel milieuschade op. De accu's gaan op dit moment maar 10 tot 15 jaar mee.

Dit staat bol van de aannames, en mist een aantal zaken. Allereerst: zonne energie is om diverse redenen belastend voor het milieu, maar accus hebben daar absoluut niets mee te maken. Zonne energie heb je iedere dag, helemaal gratis en voor niets zonder dat daar ook maar een accu aan te pas komt. De milieu belasting van zonne energie zit hem - in geval van zonnepanelen, die ik voor het gemak maar even als voorbeeld gebruik - in de fabricage fase (grote halfgeleiders, die veel chemicalien gebruiken tijdens de fabricage). Het gebruik van zonnepanelen als ze eenmaal geinstalleerd zijn vergt verder geen accus. Immers: je kunt de energie direct gebruiken door een inverter (een soort van transformator, maar dan veel complexer) te gebruiken om van de stroom van de zonnepanelen direct netspanning te maken. Die kun je zelf benutten, of je kunt het overschot het net in pompen en daar wat mee terug verdienen. Iemand anders, die meer stroom nodig heeft dan ze op kunnen wekken (bijvoorbeeld: iemand in een flat) kan die stroom dan meteen gebruiken. Blijft er nadat alle balans is opgemaakt nog steeds stroom over dan kan de generatie capaciteit omlaag. En zolang er nog niet voldoende geinstalleerde capaciteit is om aan alle behoeftes te voldoen heb je dus in principe geen opslag nodig.

Opslag komt pas om de hoek kijken als je als het donker is energie wilt gebruiken die overdag gewonnen is. Daar kun je batterijen voor gebruiken. Maar wat je ook kunt doen is gewoon helemaal niets. Je gebruikt dan andere energiebronnen.

Dus het hele accu verhaal doet niet ter zake in een net gekoppeld systeem. Het is wel belangrijk als je helemaal op jezelf staat. In Canada, in de rimboe bijvoorbeeld (ik heb er gewoond, en daar had ik dus wel een accu nodig). Maar hier in Nederland, of eigenlijk overal waar het electriciteits net ligt hoeft het niet.

Daarna wordt de accu afval, die ook weer ontzettend veel milieuschade oplevert.

Ja, maar die heb je dus niet nodig.

Bovendien is de huidige stand van zaken dat er met zonnepanelen nog een vrij groot risico is op brand. Ik ga er wel van uit dat de techniek op dat punt zal verbeteren.

Ik heb echt geen idee wat de bron is van deze zin, maar dit is wat een zorgvuldig onderzoek (dat je hier kunt lezen er van zegt: op 800.000 installaties zijn er 23 brandincidenten geweest. Dat is 0,0029%. En ja, het kan altijd beter. Van iedere brand wordt de oorzaak vastgesteld en als er een oplosbaar probleem wordt vastgesteld dan zal men het bouwbesluit en de regelgeving rond zonnepanelen er op aanpassen. Van belang, zoals bij iedere electrische installatie, is dat de installatie gedegen is aangelegd, iedere paar jaar geinspecteerd wordt en bij een defect gereparareerd wordt. Blikseminslag kan voorkomen dus moet de installatie geaard zijn. Ik heb geen lijstje van oorzaken van die 23 branden, maar ik heb alles bij elkaar in heel wat eletrische installaties gezien in gebouwen waar ik gerenoveerd heb en ik maak me meer zorgen over wat er in m’n huis aan electrische narigheid zit dan de panelen op het dak. En dat geldt voor alle huizen met een installatie ouder dan een jaar of 20, zeg maar nadat de heren hobbyisten er aan hebben gesleuteld. Dus, dat brandgevaar dat valt wel mee. Even ter calibratie, in NL hebben we per jaar 66.000 woningbranden (bron.

Gaat het om grote velden met zonnepanelen, dan houden die panelen de zon weg op de plaats waar die panelen staan. Dat heeft ook invloed op de flora en fauna onder het veld, en op de temperatuur. Het wordt daar kouder en het is onbekend wat voor invloed dat zal hebben op de omgeving eromheen.

Dit is een beetje een drogreden: dat geldt voor alles wat je met een stuk land doet. Als je er een gebouw op neerzet dan heeft dat invloed op de flora en de fauna onder het gebouw: die verdwijnen. Teel je er gras dan staat er geen bloemkool of bos en zet je er een kas op dan heb je nog maar heel weinig dieren over (merendeel insecten en knaagdieren). Uiteraard, alles wat je grootschalig doet heeft invloed op de natuur. Maar kijk eens hoe een uranium mijn er uit ziet (oh ja, die ligt over de horizon), hoe groot de exclusion zone rond Chernobyl is (maar: wel mooie natuur!) en wat er allemaal komt kijken bij het neerzetten van een kerncentrale. De impact daarvan is enorm. Nog even los van het feit dat we grote gebieden hebben die toch al gecultiveerd worden, en of je er nou aardappelen verbouwt of zonnenergie dat maakt mij persoonlijk niet zo heel veel uit.

Verder is zonne-energie qua levering niet betrouwbaar, omdat er geen energie komt als het donker is en te weinig als het zwaarbewolkt is. Daarvoor moet er een achtervang zijn.

Ja, dat klopt. Zon alleen is niet genoeg, tenzij je bereid bent om als maatschappij in de nacht je consumptie terug te schroeven. En dat doen we al. Jarenlang hebben we op allerlei manieren juist die nachtconsumptie gestimuleerd: de dag/nacht telwerken zitten nog in heel veel huizen. Dan kon je op de goedkope nachtstroom je was doen. Ook zo leuk voor de buren. Maar goed, het was een duidelijke stimulans om de ‘baseline’ die in de nacht een stuk lager ligt wat op te vijzelen zodat de centrales efficient konden blijven draaien.

Helaas, dat kan niet meer. Maar waarom zouden we dat niet omdraaien: dagstroom. Zolang de zon schijnt betaal je minder voor je stroom. En als de zon onder is of er lokaal te weinig zonlicht is dan betaal je meer. En dat is dan best wel simplistisch want zonne energie is natuurlijk niet de enige vorm van duurzame energie. Windenergie, stromend water en nog wat niche bronnen kunnen prima gebruikt worden om de dip deels op te vangen. En de combinatie van het sturen van het verbruik (dit zou ook nog kunnen door apparaten op afstand aan te sturen), wind, zon en eventueel waterkracht samen is een hoop minder kwetsbaar dan alleen de zon. Er is geen energieleverancier die zich op een enkele bron zou toeverlaten. Dus ja, voor zon is er achtervang nodig. Maar niet zoveel als je zou denken en met wat efficienter gebruik nog veel minder.

Die achtervang wordt meestal geleverd door hetzij een kolencentrale, hetzij een biomassa centrale. Die centrale moet continu aanstaan omdat zowel een kolencentrale als een biomassa centrale niet stante pede kan worden aan- en uit gezet.

Dat is een mooi voorbeeld van iets dat echt niet klopt: zonne energie en windenergie vullen elkaar best aardig aan, het is niet perfect dus met overcapaciteit zul je een deel van het gat moeten wegwerken maar je komt er veel verder mee dan met een van de twee en ze zijn in eerste instantie elkaars achtervang. Pas als er en geen wind is en geen zon is heb je nog wat meer nodig. Maar: de wereld is inmiddels aardig verbonden, en de kans dat het over een groot deel van de aarde windstil is en er geen zon schijnt is best klein. En met High Voltage Direct Current (zeg maar: een lange afstandsverbinding voor zeer grote hoeveelheden electriciteit) is het mogelijk om die afstanden te overbruggen. Het fijne van electriciteit is dat als je de infrastructuur eenmaal hebt de marginale kosten voor het vervoeren van de electriciteit zich beperken tot in eerste orde de verliezen. En die verliezen gaan omlaag als de spanning omhoog gaat. het is dus prima mogelijk om stroom als het moet over vele duizenden kilometers te verplaatsen. En dan heb je dus pas als er over dat hele gebied en geen zon en geen wind is je achtervang nodig, en die kans is al een heel stuk kleiner dan als je dit alleen lokaal bekijkt. HVDC links schieten als paddestoelen uit de grond. Het wachten is eigenlijk op een intercontinentale variant, maar omdat ik me eigenlijk alleen wil bezighouden met de bestaande techniek, en niet met hoop (zie aanvang van dit artikel) laten we dat buiten beschouwing.

Overigens: op gridscale is de beste batterij voor dit soort doeleinden op dit moment waterstof, al is de opslag en de verwerking daarvan ook niet zonder problemen en risicos. En we gaan dit niet in een keer oplossen, maar wel geleidelijk en dat is nog zo’n mooi voordeel van zonne energie en wind energie: je kunt ze stapsgewijze bijplaatsen, conintue, iedere dag weer tot je voldoende hebt. Kernenergie centrales worden niet in een paar jaar gebouwd. Dat duurt 15 jaar of langer. Er van uitgaande dat ze afkomen (zie dit voorbeeld van eentje die het niet gehaald heeft.

Dus staat die centrale de hele tijd aan op een submaximaal niveau (dat vervuilender is dan op maximaal niveau) en wordt opgeschroefd als er onvoldoende zon is.

Het slechte ontwerp van een backup centrale kun je niet aan zonne of windenergie wijten, je zou er natuurlijk ook een kunnen gebruiken die wel afgeschaald kan worden zonder vervuilender te worden, en dat kan gewoon.

Ik neem aan dat ik niet in hoef te gaan op de duurzaamheid en milieuvriendelijkheid van een kolencentrale.

Nee, al helemaal niet omdat een kolencentrale meer radioactiviteit de lucht in gooit dan een kerncentrale (bron).

Op de biomassa kom ik nog terug omdat dat ook speelt bij windenergie.

Dat mag, maar dat is natuurlijk net zulke onzin als bij zonne energie. Zonne energie en windenergie vereisen geen biomassa of kolencentrales. Dat is echt nonsens.

De achtervang kan ook worden geleverd door een kerncentrale, maar dan heb je de zonnepanelen niet meer nodig.

Kerncentrales zijn niet iets magisch waardoor je in een klap alle capaciteit van een gebied kunt leveren. Als dat zo was dan hadden we met Borselle genoeg om deze hele uitwisseling niet te hebben. Kerncentrales hebben net als iedere andere centrale een bepaalde geinstalleerde capaciteit. Ga je op die capaciteit zitten dan ga je sneller door je brandstof heen dan als je minder gebruikt. Zonne energie en windenergie in combinatie met welke andere soort centrale dan ook zullen altijd zorgen voor een gereduceerd verbruik in die andere centrale.

Windenergie is ook niet milieuvriendelijk. De windmolens gaan maar 10 tot 15 jaar mee, en zijn niet recyclebaar. Na die 10 tot 15 jaar heb je een stuk afval wat je niks mee kan. Voornamelijk kunststof/ plastic, wat niet afbreekbaar is. En uiteindelijk in de vorm van micro-plastics in de zee en het grondwater terecht komt.

Hier worden een aantal zaken door elkaar gehaald. Allereerst: de reden dat we de afgelopen jaren in hoog tempo oudere generatie windmolens vervangen door nieuwere is tweerlei: ten eerste proberen we het aantal windmolens te beperken en de nieuwe zijn veel krachtiger dan die van een paar jaar terug. We doen nu vele malen meer per windmolen dan 15 jaar geleden (bron). Dus oude windparken zijn versneld afgeschreven. Er is kans dat dit nog een keer gaat gebeuren. Ten tweede: windmolens zijn voor een heel groot deel (de nacelle, de toren) te recylcen. De fundering niet (maar dat is een stuk inert beton) en de bladen meestal ook niet (voornamelijk: glasvezel, hout, carbon vezel, kunsthars, ook allemaal inert). Dit resulteert niet in ‘micro-plastics’, dat is een heel ander verhaal en is qua vervuilingsgraad niet te vergelijken met wat een kernenergie centrale of een kolen centrale aan afval produceren. Het enige wat er schoner is is een gas turbine gebaseerde centrale en ook die produceert (veel) CO2.

Windmolens vermoorden duizenden insecten en tientallen vogels per stuk per dag. Daar is geen oplossing voor nog, en t.a.v. de insecten is ook geen oplossing mogelijk. Die insecten maken een onvervangbaar onderdeel uit van het ecosysteem. Denk bijvoorbeeld aan de waarschuwingen vorig jaar dat er te weinig bijen zijn. De windmolens in de Noordzee maken dat gebied voor de vissen en onderwaterdieren onleefbaar.

Ook hier weer een berg onzin. Insecten worden voornamelijk door vogels vermoord, niet door windmolens (en we spreken dan over opeten, vermoorden is zo’n emotioneel beladen term), en tientallen vogels per stuk per dag is gewoon uit de lucht gegrepen. Ja, er vliegt wel eens een vogel tegen een windmolen aan. En als er een hele zwerm vogels door het rotor vlak vliegt dan ziet dat er vast minder prettig uit. Maar dat komt zelden voor. Wat wel vaak voorkomt: huiskatten die vogels opeten en vogels die tegen ramen vliegen bron. De term ‘birdbrain’ komt wel ergens vandaan. Datscheelt dus voor de katten alleen dus een factor 10,000. Dat is geen kattepis.

Insecten zijn zeer vervangbaar. De hoeveelheid insecten is als massa vele malen meer dan de mensheid, het enige wat ze nog verslaat zijn de bacterien. Overigens: op de hoogte van de gemiddelde windmolen zijn er bijna geen insecten meer, die bevinden zich voor het overgrote deel in de eerste meters boven de grond of boven een bos.

Wat de situatie op zee betreft: de oceaan is absoluut enorm. Windmolens staan over het algemeen in zeer kleine gebieden (ook al lijkt dat misschien niet zo als je er van het strand naar kijkt), omdat een park op die manier rendabeler op het net aan te sluiten is, onderwaterkabels kosten een smak geld. Dus daar zitten al best wel limieten op. Verder zijn er heel veel studies over windparken op zee en hun invloed, en er is er niet een waar uit zou blijken dat het leven in de zee voor ‘vissen en andere waterdieren onleefbaar’ zou worden. Vissen hebben veel uitwijkmogelijkheden. Als er nou een onvervangbaar koraalrif zou liggen precies waar je je windpark neer wil zetten is dat een andere kwestie.

Nu eens een leuke breinbreker: als jij een vis was en bleek dat die rottige vissers met hun bootjes niet te dicht bij zo’n windmolen willen komen omdat hun netten dan verstrikt raken, waar zou jij je kamp dan optrekken? Juist ja.

Denk maar eens aan de relatieve warmte die je ervaart als je door een fikse winterstorm loopt en in de luwte van een gebouw komt. Achter de windmolen ontstaan kleine wervelwinden en achter een groot veld is er minder wind dan er zonder dat veld zou zijn.

Errm. Nee dus. Een windmolen heeft een zogenaamd ‘zog’, en dat zog is na 3x de wiekdiameter alweer geheel verdwenen. Vandaar dat windmolens op die steek afstand in windparken ziet staan. (bron) Over grotere afstanden is het effect sterk verminderd, maar als je echt heel erg je best doet dan kun je bewijzen dat er een windmolen stroomopwaarts staat op grotere afstand. Toch maakt dat niets uit: immers, de wind is van zichzelf al zeer grillig, en je hebt geen ‘recht op wind’, ook niet op een bepaalde afstand van een windmolen. Het is immers geen zeilwedstrijd of zo, maar zich verplaatsende lucht. En of die lucht nou stilstaat of niet is een relatief klein verschil. En dan nog zo wat: volgens ‘Betz’ kun je lucht maar zoveel afremmen voordat je windmolen niet meer werkt. En dan is er nog het feit dat een windmolen alleen de lucht afremt die er doorstroomt, een kleine fractie van wat er omheen stroomt. Al met al een enorm overtrokken argument waarvan de impact eigenlijk helemaal niet negatief hoeft te zijn.

Het wordt achter dat veld dus een heel klein beetje warmer. 

Nee, het waait er wat minder. Maar dat had de wind dus ook al uit zichzelf kunnen doen.

En ook voor windenergie geldt dat die niet betrouwbaar is. Als het windstil is heb je geen energie. Dat wordt totnogtoe ook opgevangen door kolencentrales en biomassa centrales die de hele tijd aan moeten staan.

Als het windstil is heb je lokaal geen wind energie, niet geen energie. En daar komen de kolen en biomassa centrales weer die net als bij de zonne energie gewoon niets met windenergie te maken hebben.

Dit continu heen en weer schakelen tussen niet gerelateerde argumenten is een veelgebruikte taktiek om in dit soort discussies de overhand te krijgen. Ik heb er zelf een hekel aan, formuleer m’n argumenten liever wat zelfstandiger om daarna tot een totaal plaatje te komen. Anders wordt het zo’n zootje en lijkt het net of een enkel argument hout snijdt terwijl dat in het grotere plaatje helemaal niet het geval hoeft te zijn.

Dan de biomassa centrales. Die zijn ook niet milieu- of klimaatvriendelijk. 

Dat klopt, maar die zijn ‘out of scope’, we hadden het over zon, wind en kerncentrales. Dus deze gaan we er niet bij betrekken.

In theorie gebruikt men bio-afval, dus bv snoeiafval, het afval wat overblijft bij het oogsten van maïs etcetera. Dan zou het nog enigzins meevallen. Maar in de praktijk worden overal ter wereld bomen gekapt om de biomassa centrales mee te vullen. Terwijl bomen juist onderdeel zijn van de oplossing vh klimaatprobleem. Bomen zetten CO2 om in zuurstof namelijk.

Ik ga hier verder niet op in (ook hier weer een aantal aannames, maar het basis punt is valide: biomassa vervuilt en wat je aan hout verstookt heb je niet zo 1-2-3 weer in koolstof omgezet).

Bovendien levert het verbranden van hout meer CO2 uitstoot op dan het verbranden van kolen. En biomassa is hout.
Is kernenergie dan zo duurzaam? Zul je denken, waarbij je vooral denkt aan de kernafval die het produceten van kernenergie oplevert.

Nee, dat denk ik niet. Ik kijk naar het gehele plaatje: delfstoffen winning, transport, bouw, exploitatie, afvalverwerking, decomissie.

Daar geef ik een drieledig antwoord op.

Ten 1e betekent duurzaam eigenlijk dat het moet gaan om energie die niet op gaat. Dat geldt zowel voor zon-, wind- en kernenergie. Er zal altijd zon, wind en nucleaire grondstoffen zijn. Dat raakt niet op, in tegenstelling tot kolen, gas en biomassa. Klimaatvriendelijk: bij het produceren van kernenergie komen 3 dingen vrij, waterdamp, energie en kernafval. Alle drie hebben die geen positief of negatief effect op het klimaat. De waterdamp vervliegt, de energie wordt gebruikt en kernafval is ontieglijk lastig spul maar het geeft geen CO2 uitstoot of andere uitstoot.

Dat is niet wat duurzaam betekent. Duurzaam betekent: weinig impact op het milieu (zie boven). Voor kernenergie geldt dit bij uitstek niet.

En nucleaire grondstoffen zijn ook een eindige vorm van brandstof, er is genoeg voor een jaar of 80, bij huidig gebruik. Gaan we veel meer gebruiken dan is dat er dus niet (bron). Wat ik me altijd afvraag als ik dit soort argumenten lees is waar mensen hun informatie vandaan halen. Want een goed argument begint bij goede feiten.

Nucleair heeft onmiddelijk, tijdens de constructie en het maken van de brandstof al een enorme impact op het klimaat. Maar dat is helemaal niet het belangrijkste argument tegen kernenergie, dat is veel simpeler. Het is gewoon te duur. Kernenergie wordt op dit moment nergens ter wereld winstgevend geproduceerd. Zon en wind daarintegen hebben er al een paar keer voor gezorgd dat de momentele energieprijs negatief was.

Verder, als ik mag kiezen tussen sterk verminderde CO2 uitstoot, matiging van gebruik en eventueel indien echt nodig omdat we nog geen HVDC links voldoende hebben hier en daar wat gas centrales dan denk ik dat dat een werkbaar plan is. En als je dan de prijs van die door de gascentrales geleverde KWH flink hoog inschaalt dan is er een enorme stimulans om er vooral geen gebruik van te maken.

Milieuvriendelijk: doordat er geen schadelijke uitstoot is, heeft kernenergie ook geen negatieve effecten op het milieu.

Dat is dat typische over-de-horizon ding weer: zolang het maar niet in het zicht of in het heden is maken de negatieve effecten op het milieu niets uit. Alleen, zo werkt het dus niet. Die effecten zijn er gewoon of je ze nu wilt zien of niet.

Zoals het nu wordt opgeslagen levert het geen milieuschade of schade aan mensen en dieren op. En zoals ik al zei, ben ik ervan overtuigd dat we een goede manier gaan vinden om kernafval te verwerken. De mens is slim en creatief. Mijns inziens is kernenergie voor nu de beste oplossing. Er zijn veel initiatieven om nieuwe vormen van energie te vinden. Zoals zwaarwatercentrales en het halen van energie uit algen. Dat heeft nog geen werkbare oplossingen opgeleverd, maar mogelijk levert dat in de toekomst betere oplossingen. Voor nu denk ik echter dat kernenergie het schoonst is, omdat er geen schadelijke stoffen in het milieu komen en we voor nu goed werkende opslagmogelijkheden hebben voor het afval. En omdat ik ervan uitga dat we een oplossing vinden om het kernafval uiteindelijk goed te verwerken.

Dit is voornamelijk wensdenken en reeds op vele fronten door de praktijk ingehaald. Er zijn diverse plaatsen waar kernafval en of de nasleep van ongelukken heeft gezorgd voor milieuschade. En wat er in de toekomst nog uitgevonden gaat worden weten we niet, maar het geeft ons geen vrijbrief om daar een voorschot op te nemen en onze (klein)kinderen met onze ellende op te zadelen. Dat is niet fair.

Zo, dat was een heel verhaal. Ik hoop dat ik niks vergeten ben. Einde draadje.

Ik mag hopen van niet. Wat ik op vind vallen is dat dit een veelheid van informatie is die voor een niet geinformeerde leek lastig te weerleggen is. Het staat bol van de propaganda en de aannames, nog even los van de hoop. Het zou fijn zijn als iedereen die een mening over deze onderwerpen heeft zo duideijk zijn gebrek aan logisch redeneren en z’n kennis over de stand van de techniek op tafel zou leggen, dan komt er misschien nog iets van een discussie op gang.

Wat mij betreft is het simpel: het afvalprobleem en de economische factoren, gekoppeld aan het tijdsbestek waar we in zullen moeten schakelen betekenen voor mij dat kernenergie geen oplossing is, en zelfs geen deel van de oplossing is. De winnende combinatie is wat mij betreft vol inzetten op wind, HVDC en zonne energie daar waar dat kan, en verder zo veel mogelijk met economische stimulansen werken om gebruik te koppelen aan beschikbaarheid. Alleen dan gaan we er komen. Doen we dat niet dan zul je vanaf 2030 of zo je energie consumptie broeksriem strak mogen aanhalen.